گفتگوی انحصاری هرمزگانی دات نت با مرشد جسمی

 

 موسیقی محلی هیچگاه نمی میرد .  اجرای رزیف و زار کار هر کسی نیست .

 


 

 

مرشد جسمی  یکی دیگر از هنرمندان هرمزگانی و از جنس نسل قدیم است که اکنون  مقیم امارات متحده عربی است . هرمزگانی دات نت  این گفتگو را برای اولین بار با وی صورت داده که در ذیل می خوانید .

                                                 روی ادامه متن کلیک کنید .

هرمزگانی دات نت : بعد از سالها آلبومی از شما در امارات متحده عربی به بازار آمد به نام روح و چه انگیزه ای باعث شد شما از موسیقی مدتی فاصله و سپس خوانندگی را از سر بگیرید ؟

 

مرشد جسمی : فاصله گرفتن من از موسیقی دلایل متعددی داشت  مثل امکانات  و مکان و مشکلات شخصی ام بود اما این که چرا دوباره خوانندگی را شروع کردم دلیلش اشتیاق و محبت وخواسته مردم در این سالها بوده است . هنر چیزی است که مردم آن را فراموش نخواهند کرد و باز هم تکرار می کنم فقط و فقط به خاطر مردم .

 

هرمزگانی دات نت : شما از خواننده های خیلی قدیمی استان هرمزگان هستید از موسیقی قدیم هرمزگان هم برایمان بگویید. چه آثاری از خود بر جای گذاشته اید ؟

 

مرشد جسمی : حدود 35 سال است که با موسیقی سر و کار دارم عود می نوازم و خواننده هستم . اولین نوار یا همان آلبوم را پیش سام در میدان بلوکی بندرعباس و به نام سلام به هرمزگان  ضبط کردم .

 

سلام به هرمزگان   به شهر خوبرویان    که حتی همین زمان هم ازآن استفاده می کنند و می خوانند . البته شنیده ام که ترانه ام را در بندرعباس آقای ایرانمنش به نام خود در حال خواندن است .

 

هرمزگانی دات نت : آیا آقای ایرانمنش برای خواندن این ترانه از شما کسب اجازه کرده است ؟ 

 

مرشد جسمی : خیر به هیچ وجه . از همینجا اعلام می کنم که از اینکه بدون اجازه و هماهنگی ترانه هایی را که متعلق به  خودم است را کسی بخواند نا راضی ام چون هر کس که می خواهد هنرش را نشان دهد باید از دل خودش نشان دهد نه از دل دیگران  . من ترانه دیگری دارم به نام سلام علیکم یا اهل وطن ، باز هم از اطرافیان می شنوم که همین آقایان در حال اجرای این ترانه ها هستند و به نام خودشان ثبت کرده اند . ترانه دیگرم به نام بلال است        هوا  ضربه شمالن      ناخدامن  بلالن       خوب این ترانه که همین الان هم سر زبانهای مردم جاری است حتی بچه ها هم می خوانند . خیلی از خواننده ها این ترانه را خوانده اند و به نظر من درست نیست که به عنوان مثال من بیایم ترانه ای از محمد منصور وزیری را به نام خود و برای آلبومم بخوانم . چون من از وطن دور هستم و این آقایان گمان می کنند که دیگر من به آنجا دسترسی ندارم و متاسفانه باید بگویم سوء استفاده می کنند . حدود 80 نوار از من طی این سالها به بازار آمد .

 

هرمزگانی دات نت : شاید این نوارها دیگر در اختیار مردم قرار نداشته باشد چگونه می توان این نوارهای قدیمی را به دست آورد ؟

 

مرشد جسمی : خوب اکثر نوارهای من در امارات متحده عربی ضبط شده اند و طبق قانونی  که در امارات وجود داشت پخش و فروش نوارهایی که استاندارد نیستند و کیفیت ضبط پایینی داشتند ممنوع و توسط حکومت همه این نوارها جمع شد . حتی ما خودمان هم به این نوارها دسترسی نداریم اما ترانه هایمان هنوز پا بر جا هستند و به امید حق تلاش خواهم کرد با ضبط مجدد کارها آنها را دوباره زنده کنم . همین الان در صدای هرمزگان بعد از ظهرها برخی از ترانه های من البته با اجرای دیگران در حال پخش است .  مثل ترانه       

  ما مرد صیادیم    صیاد بی نازیم                 جل اکشیم   پارو اکشیم  ما همه سربازیم

 

و ترانه دیگر :

 

ای مادر دلسوز  روز به دراز نشتی                سر  تو به رو زانون خدا خشی ناتیت       

 

ترانه دیگر :

 

ما مرد جنگیم ای کا ناترسیم از آمریکا           

 

ترانه های زیادی دارم  که کلماتش ( ترانه ) از عبدالصمد شیب درازی  ، حسن عبدالله هلری ، عبدالقادر سوزایی  که از شاعران بزرگ جزیره قشم هستند .

 

هرمزگانی دات نت : هنوز هم با هنرمندان هرمزگانی خصوصا جوانها ارتباط دارید یا خیر با هم نسلهای خودتان در ارتباطید ؟

 

مرشد جسمی : کم و بیش در ارتباط هستم . خوانندهای بندرعباسی مثل حسین وفادار (مقیم امارات متحده عربی) ، مرشد میررستمی ( ساکن بندرعباس ) ، علی محبوب ( مقیم امارات متحده عربی ) ، محمد منصور وزیری ( ساکن جزیره قشم ) ، علی میرشکال ( مقیم امارات متحده عربی ) ، احمد محبوب      ( مقیم امارات متحده عربی ) .

 

هرمزگانی دات نت : به نظر شما کسانی را که نام بردید طی این سالها در حال پیشرفت بوده اند یا خیر ؟ مرشد جسمی : خوب هر کس به همان اندازه که زحمت بکشد پیشرفت می کند . برخیها داشته اند و برخیها هم افت کرده اند . من از خودم می گویم که 12 سال نخواندم وآن هم به خاطر مشکلات زندگی بوده است .

 

هرمزگانی دات نت : از موسیقی قشم بگویید از40 سال پیش از ریشه این موسیقی .

 

مرشد جسمی : موسیقی قشم یک موسیقی خاص است اگر بخواهیم ریشه ای این موسیقی را بررسی کنیم باید بگویم موسیقی قشم از ایران نبوده و از آفریقا وارد شده است . اجداد ما در آن سالهایی که با لنچهای بادی به آفریقا سفر می کردند  موسیقی را آنجا فرا گرفتند و با خود به ارمغان آوردند که نه تنها قشم که شامل منطقی مثل بندرعباس  ، بندر کنگ ، بندر لنگه و هورموز هم می شود و باید بگویم در کل منطقه خلیج فارس به اینگونه بوده لنچهایی هم که از کویت و بحرین و امارات و سایر به آفریقا می رفتند همین موسیقی را به این کشورها هم به ارمغان بردند و این موسیقی خلیج فارس است که می بینیم موسیقی ما با همه کشورهای خلیج فارس تشابه دارد چون ریشه در یک منشا دارند .

 

هرمزگانی دات نت : پس چرا این موسیقی در ایران هنوز جایگاهی ندارد و صدای ریتمهای موسیقی خلیج فارس ( ریتمهای خلیجی ) اذهان را به سمت موسیقی عربی می برد ؟

 

مرشد جسمی : این اشتباه است . این دولتها قدمتی ندارند  موسیقی خلیجی از بنادر ایرانی به این کشورها راه پیدا کرد و اجداد ما این موسیقی را از آفریقا به خلیج فارس آوردند و این تفکرات و اشتباهات که موسیقی خلیجی ، عربی است  را باید متذکر شویم .

 

هرمزگانی دات نت : چند سالتان است ؟

 

مرشد جسمی : پنجاه سال

 

هرمزگانی دات نت : اگر قرار بر این باشد که آقای جسمی پانصد سال زندگی کند باز هم موسیقی را ادامه خواهد داد ؟

 

مرشد جسمی : حتما و چون موسیقی در خون من است .

 

هرمزگانی دات نت : تا به حال احساس کرده اید که از موسیقی خسته شده اید ؟ 

 

مرشد جسمی : هیچوقت ، از هنر که کسی خسته نمی شود . عبدالکریم عبدالقادر خواننده ایرانی الاصل کویتی شاید 100 ساله باشد اما هنوز آواز می خواند .

 

هرمزگانی دات نت : کدام خواننده ها را بیشتر گوش می کنید ؟

 

مرشد جسمی : خواننده های مورد علاقه من ابوبکر سالم و محمد عبده هستند از سعودی هستند . خواننده های قدیمی ایرانی را هم گوش می دهم .

 

هرمزگانی دات نت : با خواننده های نسل جدید هرمزگان مانند مرحوم ناصر عبداللهی هم در ارتباط بوده اید ؟

 

مرشد جسمی : متاسفانه مرحوم عبداللهی را از نزدیک ندیدم اما ترانه های ایشان را همیشه گوش می کنم ناگفته نماند که با مرحوم ناصر عبداللهی وصلت فامیلی نیز داریم . مرحوم عبداللهی دارای صدای منحصر به فردی بوده و ترانه های زیبایی از خود به یادگار گذاشتند .

 

هرمزگانی دات نت : موسیقی به سبک جزیرتی در حال کمرنگ شدن است  به غیر از محمد منصور وزیری  ، کمالی و چند گروه کوچک و پراکنده در کل جزیره قشم جوانان دیگر روی خوشی به این موسیقی نشان نمی دهند چگونه باید موسیقی محلی قشم را حفظ کرد ؟

 

مرشد جسمی : موسیقی محلی هیچگاه نمی میرد ، حفظ آن به دست خود مردم است ، باید به مردم در مورد موسیقی خودشان آگاهی داد باید موسیقی را اجرا کرد تا مردم ببینند و بشنوند . چرا به جای اجراهای زنده از صداهای ضبط شده برای اجرای موسیقی محلی استفاده کنیم ؟  وقتی مردم می بینند که موسیقی با یک نفر و به کمک یک دستگاه ریتم سازی اجرا می شود خوب کم ذوق می شوند . این موسیقی اصلی ما نیست باید اجراها زنده باشند باید همان سازهای ضربی    دو سره    دهلی   دو رنگی و سازهای دیگری که داریم موسیقی را اجرا کنیم تا مردم ببینند و به وجد آیند .

 

هرمزگانی دات نت : از سبکهای موسیقی جزیره قشم بگویید .

 

مرشد جسمی :  سبکهای موسیقی جزیره قشم   مثل  رزیف ، یامال ، تنگنی ، لیوا و غیره است ، اما واقعیت امر این است که الان ما دیگر خواننده ای برای این سبکها نداریم . کسانی هستند که می خوانند اما با اشتباهات فراوان می خوانند . چون متاسفانه نمی دانند چگونه باید بخوانند .  اجرای رزیف و زار کار هر کسی نیست چون زار و رزیف کلماتشان عربی هستند و چوانان امروزی معنای این کلمات عربی را نمیدانند به عنوان مثال این جوانان هنوز نمی دانند معنی یامال چیست .

 

هرمزگانی دات نت : ما هم نمی دانیم .

 

مرشد جسمی : خوب مهم اینجاست ، زمانهای دور اگر مردم به سفرهای دریایی می رفتند به امید مال بوده است همان روزی ، در و اقع به این روزی می گویند همیشه از خداوند می خواستند یا مال یعنی صاحب روزی و جوانان امروزی ما هنوز معنی یامال را نمی دانند .

 

از سن 14 سالگی من به دبی آمدم و از دبی هم از طرف یک شرکت به بحرین رفتم در کشتی که من کار می کردم شخصی به نام محمد شیخ علی روزبه  نوازنده عود بود که ایشان هنوز هم در قید حیات هستند . پدر این شخص شیخ علی روزبه یکی از هنرمندان سرشناس آن زمان جزیره قشم بود. من هم ابتدای آشناییم با عود از همین زمان بود همان زمان با محمد شیخ علی روزبه رفتیم بحرین و عودی به قیمت 30 درهم خریدیم و از او درخواست کردم که نوازندگی عود را به من هم یاد دهد . آن هنگام سفرهای دریایی از بحرین به دبی  از  دبی  به ظفار  از  ظفار به آبادان   از آبادان به قطر و ممالک دیگر داشتیم . و در همین سفرها بود که من نوازندگی عود را یاد گرفتم . در دوحه قطر اولین عود خود را به قیمت 110 درهم خریدم . اولین اجرای خود را در بحرین داشتم که شخصی به نام رسول وقتی نوازندگی عود مرا دید از من دعوت کرد که در مراسم عروسی اش نوازندگی کنم ، من هم قبول کردم اما به او گفتم که من ترانه هایم ایرانی است و او گفت مشکلی ندارد چون اینجا همه ایرانی هستند و وقتی من به این مراسم عروسی در بحرین رفتم متوجه شدم که همه حضار در مراسم ایرانی الاصل بودند .

 

هرمزگانی دات نت : غیر از عود ساز دیگری هم می نوازید ؟

 

مرشد جسمی : فلوت ، دهل ، کسر ، پیپه

 

هرمزگانی دات نت : کسر    کلمه عربی است ؟

 

مرشد جسمی : عربها می گویند جِسِر، دهل هم یک کلمه هندی است اما کلمه پیپه را جای دیگر نشنیده ام و ظاهرا متعلق به خودمان است .

 

هرمزگانی دات نت : کار کدام یک از نوازنده های عود هرمزگان را بیشتر می پسندید ؟

 

مرشد جسمی : در هرمزگان نوازنده های خیلی خوبی داریم اما می توانم از هنرمندان معروف جزیره قشم بگویم مثل آقای اشعری که استاد بزرگ عود هستند ، کمالی و سایر هنرمندان جزیره .

 

هرمزگانی دات نت : حرف آخر ؟

 

مرشد جسمی : نهایت تشکر را از سایت هرمزگانی دات نت دارم که به فکر احیا و حفظ موسیقی محلی هرمزگان است و از حضور شما در امارات متحده عربی برای انجام این گفتگو سپاسگزارم ، امیدوارم موسیقی هرمزگان با همت جوانان هرمزگانی به آنچه مستحق است دست یابد .    هرمزگانی دات نت

 


FOLLOW PAGE JOIN CHANNEL