موسیقی هرمزگان تاریخ گویای ما

موسیقی استان هرمزگان تاریخ گویای ما

 

 

موسیقی استان هرمزگان تاریخ گویای ما
هرمزگان را  می توان، یکی از قطب های  مهم موسیقی در ایران نامید ، دریا ، دریانوردی ، مسافرت ، حضور اقوام مختلف از چهار گوشه گیتی ، به همراه تبادل اقتصادی ، بخشی هم تبادل فرهنگی ، به همراه داشته است.
این فرهنگ غنی شامل ، فرهنگ پوششی ، گویشی ، غذایی و موسیقی می باشد ، شما عناصر افریقایی ، هندی ، ایرانی ، عرب و اروپایی را در فرهنگ  ما بخوبی می بینید.
عروسی سنتی ما ، غذای سنتی ما ، پوشش سنتی زنان ما ، گویش محلی ما و از همه مهمتر موسیقی ما ، یک بار فرهنگی غنی با خود دارد که با مطالعه سبکهای مختلف آن به بخشی از تاریخ این دیار نیز دست می یابیم، با مطالعه ، موسیقی زار ، لیوا ، نهایتا به سرزمین ابا اجدادی بعضی از ماها در شرق افریقا ، منطقه سواحل ( زنگبار ، سومالی ، حبشه و مومباسه ) بر می گردیم ، آنجایی که پدران ما یا باغل و زنجیر  یا بعنوان جاشو ، خدمتکار و کارگران  استعمارگران به هرمز و گامرون و … آوردند.
با مطالعه چنگ ( قیچک ) دهل کسر و ساز ، بر می گردیم به دوران تیممور لنگ ، دورانی که بدستور تیمور لنگ هزاران هزار نفر اهل موسیقی توسط پدر زن تیمور ( که حاکم غرب هند بود ) راهی ایران شدند تا برای شادی مردم بنوازند و از این طریق مخارج خود را نیز تامین نمایند ، سبکی که در هرمزگان در گذشته به سبک لوطی ، ( ساز ، دهل ، چنگ ) معروف گشت ، سرندی هندی در اینجا به چنگ و در بلوچستان به میروک معروف می گردد، این سبک هنوز یکی از سبکهای مهم موسیقی محلی ما را تشکیل می دهد با هنرمندان مختلف . حضور هزاران تاجر و بازرگانان هندی در منطقه باعث رونق وبقای این نوع موسیقی  در منطقه گردید.
در زمانی که پایتخت عمان در زنگبار بود سلطان برکاش عده ای به مصر فرستاد تا موسیقی بیاموزند و در نتیجه سبک جدید از موسیقی در زنگبار بوجود آمد که به موسیقی ترب یا تربو شهرت یافت و از طریق عمانیها که سالها منطقه ما تحت سلطه آنها بود و یا بوسیله جاشوها ، این سبک در منطقه  ما نیز رواج پیدا نمود در جنوب خلیج فارسی به موسیقی خلیجی و در هرمزگان به جزیرتی معروف شده بود ( عود ساز اصلی آن بود ) علی محبوب ، محمد منصور از پیشکسوتان این سبک بودند ، کم کم نوعی از ترب ( ترکیب ترب با موسیقی بومی ما که جفتی ستون آن بود ) در منطقه بندرعباس شکل گرفت و گروهای مختلف آن را اجرا نمودند  شاید معروفترین آن را می توان به گروه حبیب زاده اشاره کرد ( قنبر راستگو جفتی و حسین وفا دار عود می زد)

ترکیب بخشی از سازهای کوبه ای افریقای با جفتی باز شکلی از موسیقی پدید آورد که من ان را سبک زیبا شیروان می نامم ، ( زیبا کلناری یا شیرون ، نصره با کمبر ، ذلخا قویدل دهل و زبر جفتی بعدا دوستک یا دوست محمد جفتی زن گروه گردید)جفتی در اینجا همیشه نقش رابط اجرا نموده و پیوندی بوده بین موسیقی بومی ما با موسیقی مهاجرین که با ترکیب آنها سبکها و نغمه های زیبای مختلفی بوجود آورده است.
موسیقی مدرن هرمزگانی یا پاپ هرمزکانی. ، موسیقی صرفا غربی نیست ، به نوعی باز تحت تاثر ریتمهای افریقایی -هرمزگانی است ، نوعی کپی برداری  صرفا غربی نیست ، نوعی پاپ محلی ما است که با سازهای غربی اجرا می گردد
و گروه یار چغلو ( قدسی نژاد ) از پیشگامان این سبک بودند .
در این میان هم بودند کسانی مثل ابراهیم منصفی که با یک گیتار اشعارش را به رقص در می آورد و نیمایی می شود در شعر و موسیقی ما و به نحوی ما را پیوند می دهد به فلامینگو و کولیهای اسپانیا ، پیوندی به استعمارگران هرموز و شاید به تاریخ هرموز
امروزه ما شاهد صدها گروه با انواع سبک مختلف در موسیقی استان هستیم که هر کدام طی نیم قرن اخیر با تغیر و تحولات جامعه خود را وفق داده و بعضی نیز دست به نو اوریهای زده که بقای موسیقی ما را تضمین می کنند
تاریخ موسیقی ما تاریخ ، اقوام ، و ملل مختلفی است که طی یک هزار سال اخیر در اینجا در کنار هم جامعه هرمزگانی را تشکیل داده اند و موسیقی ما یکی از عوامل مهم پیوند ما به هم بوده است .

تقدیم به همه هنرمندان هرمزگانی که با هنر خود. در تاریکترین لحظات تاریخ ، شادی و امید را  به ما هدیه نمودند و با ساز خود لشکر غم و تاریکی  را شکست داده اند .
 

یادداشت : عبدل گلشن سورو – هرمزگانی دات نت